Το Συμβούλιο της Επικρατείας δίνει το «φιλί του θανάτου» στις επενδύσεις και στην προαγωγή της αειφορίας
Ύστερα από την απροσδόκητη ακύρωση της παρ. 2 του άρθρου 25 του ΝΟΚ από το Συμβούλιο της Επικρατείας, το Συμβούλιο Αειφόρων Κτιρίων Ελλάδας, Εθνικό μέλος του World Green Building Council, του μεγαλύτερου διεθνώς οργανισμού Αειφορίας του Δομημένου Περιβάλλοντος, οφείλει θεσμικά να πάρει θέση και να σημειώσει τα παρακάτω άμεσα και έμμεσα αποτελέσματα της απόφασης αυτής.
1. Η ακυρωθείσα παρ. 2 του άρθρου 25 αφορά κτίρια χρήσεων πλην κατοικίας τα οποία παρουσιάζουν εξαιρετική περιβαλλοντική απόδοση, η οποία τεκμηριώνεται με τη χρήση διεθνώς αναγνωρισμένων πρωτοκόλλων περιβαλλοντικής αξιολόγησης όπως LEED, BREEAM και DGNB, και στα οποία ο συντελεστής δόμησης αυξάνεται κατά 10%. Ο χαρακτηρισμός και συμπερίληψη της εν λόγω παρ. 2 του άρθρου 25 ως «ενεργειακή αναβάθμιση» αποτελεί ένα ατόπημα. Είναι παγκοσμίως αναγνωρισμένο και επιστημονικά τεκμηριωμένο ότι ο τομέας της ενέργειας στην αειφορία του δομημένου περιβάλλοντος αποτελεί ένα υποσύνολο της αειφορίας με σχετικά μικρή ως μέση βαρύτητα της τάξης του 15% με 20%.
2. Η αντισυνταγματική κατά ΣτΕ παρ.2 του άρθρου 25, αφορά τις παγκοσμίου επιστημονικού κύρους πιστοποιήσεις αειφορίας των κτιρίων (LEED, BREEAM, DGNB) οι οποίες εμπεριέχουν αυστηρότατα κριτήρια όχι μόνο για την ενέργεια αλλά και για την υγεία, ασφάλεια και ευεξία των ενοίκων των κτιρίων, την ρύπανση κατά και την αειφόρα διαχείριση αποβλήτων κατά την κατασκευή και λειτουργία των κτιρίων, την εξοικονόμηση και συνετή χρήση των πολύτιμων φυσικών πόρων όπως το νερό και των πρωτογενών υλικών, την επίπτωση από τις μεταφορές, την χρήση γης και οικολογίας, την ανθεκτικότητα των κτιρίων στην κλιματική αλλαγή και την εφαρμογή των αρχών και πρακτικών της κυκλικής οικονομίας μέχρι την λήξη της «ζωής» τους ή τον επαναπροσδιορισμό της χρήσης τους.
3. Το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο της χώρας επιδεικνύει πλήρη άγνοια της πραγματικότητας αλλά και της επείγουσας ανάγκης συνολικής αναγνώρισης και υποστήριξης της αειφορίας στη χώρα μας και εξομοιώνει την αειφορία με την «ενεργειακή αναβάθμιση». Τιμωρεί με τον τρόπο αυτό, καταργώντας την παρ 2. του άρθρου 25 ως αντισυνταγματική, την εξαιρετική επίδοση απειροελάχιστων κτιρίων στην Ελλάδα που αναγνωρίζονται παγκοσμίως για την επιστημονική τους αυστηρότητα και αποτελούν πρότυπα εφαρμογής της αειφορίας και αριστείας προς μίμηση. Ο δε ετήσιος αριθμός αυτών των αειφόρων κτιρίων είναι κάτω από 20, σε ένα πλήθος νέων αδειών που ξεπερνά τα τελευταία χρόνια τις 25.000.
4. Η απόφαση του ΣΤΕ να ακυρωθούν ως αντισυνταγματικές οι οικοδομικές άδειες στις οποίες δεν έχουν αρχίσει εργασίες και συγχρόνως να μην ακυρωθούν παρόμοιες οικοδομικές άδειες στις οποίες έχουν αρχίσει εργασίες έχει ως προφανές αποτέλεσμα την άνιση μεταχείριση και διάκριση των δικαιωμάτων των πολιτών και των επιχειρήσεων του κλάδου.
5. Επιπροσθέτως, η απόφαση αποτελεί ένα τεράστιο πλήγμα στην αξιοπιστία της νομοθεσίας στην Ελλάδα καθιστώντας την εξαιρετικά επικίνδυνη επενδυτικά για όλους. Οι άδειες που ακυρώνονται έχουν εκδοθεί νομίμως με τον ισχύοντα Οικοδομικό Κανονισμό, βάσει επιχειρηματικών και επενδυτικών πλάνων που βασίστηκαν στον κανονισμό αυτό και η αναδρομική ισχύς της ακύρωσης των όρων δόμησης ανοίγει το «κουτί της Πανδώρας» επιτρέποντας την αναδρομική ακύρωση κάθε νόμου και κανονισμού, οικονομικού, τεχνικού, επενδυτικού, φορολογικού. Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα η συνεισφορά της αγοράς ακινήτων ως ποσοστό του συνόλου των άμεσων ξένων επενδύσεων έχει φθάσει για το πρώτο 6μηνο του 2024 στο 54%.
6. Τέλος, η απόφαση οδηγεί βάσει των παραπάνω νομοτελειακά στην έναρξη μιας εποχής με έντονες δικαστικές διαμάχες, μεγάλες καθυστερήσεις σε έργα που είχαν ξεκινήσει, οικονομικές ζημίες και ψυχικό άλγος για πολίτες και επιχειρήσεις που είτε επένδυσαν σε γη προς ανάπτυξη είτε έχουν προβεί σε συμφωνίες με συμβόλαια αντιπαροχής και έλαβαν οικοδομικές άδειες χωρίς όμως να προλάβουν να αρχίσουν οικοδομικές εργασίες.
7. Η σταθερά μονόπλευρη, ήτοι μη ολιστική και μη αειφορική, από το ΣτΕ επίκληση και αξιολόγηση με μοναδικό γνώμονα το άρθρο 24 του Συντάγματος είναι παρωχημένη, μη βιώσιμη, δεν προστατεύει και δεν προάγει την αειφορία στην κοινωνία, το περιβάλλον (δομημένο και μη) και την οικονομία και φέρνει τη χώρα μας πολλά χρόνια πίσω.
Για όλα τα παραπάνω, το Συμβούλιο Αειφόρων Κτιρίων Ελλάδας (SBC Greece) θα προχωρήσει σε συζήτηση συντονισμένα με το Ευρωπαϊκό Δίκτυο του Παγκόσμιου Συμβουλίου Πράσινων Κτιρίων (ERN – World GBC) και σχετικές ενέργειες προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για την δικαίωση της αειφορίας και των αειφόρων πρακτικών στο δομημένο περιβάλλον και ζητά άμεσα:
- Την εξαίρεση από την κατάργηση της παρ 2. του άρθρου 25 του ΝΟΚ.
- Την εξαίρεση από την ακύρωση των οικοδομικών αδειών στις οποίες δεν έχουν αρχίσει οικοδομικές εργασίες.
- Την άμεση σύγκληση της Μόνιμης Επιτροπής Περιβάλλοντος της Βουλής των Ελλήνων για τη συζήτηση του θέματος με τους θεσμικούς εταίρους.
Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συμβουλίου Αειφόρων Κτιρίων Ελλάδας